Przypatrzmy się trochę bliżej historii tego miasta. Od czasów prehistorycznych Gdańsk był polski. Pojawia się w X wieku jako dosyć ważna osada w ramach państwa polskiego. W 997 roku był w Gdańsku św. Wojciech, jeden ze świętych patronów Polski, eskortowany przez polskich żołnierzy. Głosił tam kazania zanim przeszedł przez granicę, w swojej misji do pogańskich Prus, gdzie poniósł śmierć męczeńską. Gdańsk należał do Polski nieprzerwanie od tego czasu, aż do 1308 roku, będąc wtedy w posiadaniu polskich królów lub książąt seniorów, albo we władaniu lokalnych polskich książąt, potomków polskiej rodziny królewskiej, wasali władcy Polski. Około roku 1236 miasto uzyskało z rąk księcia Świętopełka, jednego z lokalnych książąt polskich, średniowieczne prawa miejskie. W tym czasie funkcjonowały w Gdańsku następujące kościoły, które wciąż istnieją do dzisiaj, albo istniały do zniszczenia Gdańska w 1945 roku: kościół św. Katarzyny, ufundowany w 1184 roku przez księcia Subisława, później przebudowany do większych rozmiarów, św. Mikołaja ufundowany w 1227 r. przez księcia Świętopełka, później podarowany dominikanom, którzy zostali sprowadzeni do Polski przez wielkiego polskiego świętego, św. Jacka, osobistego ucznia św. Dominika, który zmarł w 1257 roku. Św. Jacek głosił kazania w tym kościele, jedynym z wielkich kościołów Gdańska, który uniknął zniszczenia w 1945 r.; św. Jana ufundowany w 1214 r. przez księżną Zwienisławę. Były w Gdańsku w tym czasie również kościoły, które później przestały istnieć: kaplica św. Urszuli, kaplica zamkowa, kościół św. Marii Magdaleny. Istniał także mały kościół Najświętszej Marii Panny, na tym miejscu gdzie później był budowany, początkowo w 1343 r. przez Krzyżaków, a później kontynuowana budowa i ukończony w polskich czasach w 1503 roku wielki kościół gotycki pw. Najświętszej Maryi Panny, jeden z największych kościołów gotyckich w Europie, bardzo mocno zniszczony w 1945 r., ale odbudowany parę lat później. Majestatyczny, klasztor cystersów w Oliwie, na przedmieściach Gdańska, ufundowany został w 1178 roku przez księcia Subisława i również istniał w tamtych czasach, choć znacząco przebudowano go w XVI wieku i jest bardzo dobrze zachowany do dziś. Każdy kto zna specyficzne piękno tego miasta, będzie wiedział, że najbardziej znaczące budowle Gdańska zostały wybudowane właśnie w tym właśnie okresie (największy rozwój architektury Gdańska nastąpił w okresie drugiego polskiego panowania po 1454 roku). Stary polski Gdańsk zniszczono w 1308 r. Było to dziełem rycerzy krzyżackich. Nie został przez nich zdobyty: weszli do niego zdradziecko, jako sprzymierzeńcy przyszłego króla Polski Władysława Łokietka, pod którego panowaniem był Gdańsk, i który wezwał ich na pomoc przeciwko wspólnemu wrogowi. Kiedy znajdowali się w zamku, odwrócili swoją broń przeciwko garnizonowi polskiemu i zmasakrowali go. Później zmasakrowali ludność miasta, mężczyzn, kobiety i dzieci. Tego dnia - było to 4 sierpnia 1308 roku - Gdańsk praktycznie przestał istnieć. Resztki ludności zostały wygnane do okolicznych wsi. Gdańsk pozostał w rękach rycerzy krzyżackich od 1308 do 1454 r. Krzyżacy przebudowali go w latach 1342-1343, zaludnili osadnikami niemieckimi i po jakimś czasie nadali mu po raz drugi status średniowiecznego miasta. Od tego czasu Gdańsk był miastem z ludnością mówiącą po niemiecku. Ale tradycja strachu i nienawiści do Krzyżaków przetrwała wśród nowych mieszkańców zmasakrowanego miasta. W 1454 roku Gdańsk, który był całkiem nieźle prosperującym i silnym miastem, zbuntował się przeciwko panowaniu krzyżackiemu i poddał się pod zwierzchnictwo króla Polski. Ludność zniszczyła krzyżacką cytadelę w Gdańsku w powszechnym zrywie, podobnym do zniszczenia Bastylii w Paryżu podczas rewolucji. Decyzją władz miasta postanowiono nie budować niczego na tym znienawidzonym miejscu i decyzja ta pozostała w mocy, aż do XVII wieku. W wojnie, która wybuchła pomiędzy Polską a Zakonem Krzyżackim (1454-1466), miasto Gdańsk dobrowolnie poniosło bardzo dużą część wydatków wojennych króla Polski. Jego wydatki wyniosły 323 000 marek w złocie i 700 000 marek w towarach i zobowiązaniach. Aż 2000 obywateli Gdańska i 14800 najemników gdańskich zginęło w olbrzymim wysiłku w jednej z najkrwawszych i najbardziej wyniszczających ze średniowiecznych wojen. W traktacie pokojowym z roku 1466 Zakon Krzyżacki uznał utratę Gdańska. Gdańsk pozostawał od 1454 do 1793 r. pod panowaniem królów Polski. Miał w tym czasie status wolnego miasta, z bardzo szeroką autonomią. Od 1358 do 1630 r. Gdańsk należał do Hanzy, ligi handlowej Wolnych Miast, do której należały głównie miasta północno-niemieckie, ale również miasta polskie, i trochę miast szwedzkich, norweskich i holenderskich. Król Polski popierał te związki. Obywatele Gdańska, a przynajmniej ich wyższe i średnie warstwy mówiły odmianą niemieckiego, ale z politycznego punktu widzenia, byli oni nie bardziej Niemcami, niż są nimi dzisiaj, mówiący po niemiecku Szwajcarzy. Byli Gdańszczanami, obywatelami dumnego miasta-państwa, ale jednocześnie byli wiernymi poddanymi króla Polski. Gdy Prusy chciały zagarnąć Gdańsk podczas I rozbioru Polski, Gdańszczanie odważnie się temu przeciwstawili i w konsekwencji zostali wyłączeni z rozbioru i pozostali jako enklawa, otoczona przez terytorium będące pod władzą Prus, ale ciesząca się republikańską konstytucją pod zwierzchnością króla Polski. W tej roli polskiej straży przy ujściu Wisły, odcięci od Macierzy, pozostali przez 20 lat (1773-1793). Gdańsk został spacyfikowany przez armię pruską po zbrojnym oporze ludności i został zaanektowany przez Prusy podczas II rozbioru Polski (1793). Przez krótki czas znowu cieszył się statusem Wolnego Miasta w czasach napoleońskich (1808-1814); podlegał wówczas nie Polsce, czy Księstwu Warszawskiemu (malutkiej, napoleońskiej namiastki Polski), ale Francji. Po pruskiej aneksji Gdańska, miasto zostało opanowane przez imigrantów, w większości Prusaków, którzy stworzyli pruską administrację, militarne i morskie centrum i pruskie miasto przemysłowe (szczególnie metalurgiczne). Nastąpiła likwidacja Gdańska jako wielkiego centrum handlowego, jak to było za czasów polskich. W tym samym czasie nastąpiła liczna emigracja starych Gdańszczan, którzy nie byli zadowoleni z niemieckiego panowania. (Wśród tych emigrantów opozycyjnych wobec pruskiego panowania i wspominających z żalem stare, złote dni republikańskiego Gdańska pod królem polskim, byli rodzice znanego niemieckiego filozofa Artura Schopenhauera). Pod panowaniem pruskim Gdańsk stał się miastem z trzema różnymi rodzajami ludności: najliczniejszą i przeważającą pruską imigracją, niezadowolonych starych Gdańszczan, którzy byli coraz bardziej zdominowani przez pruską inwazję i tracący swoją odrębną indywidualność i wreszcie trzeci element: Polaków. Kraj na zachód i południe od Gdańska był polski i katolicki, a polskie wsie były prawie tuż za przedmieściami. To był pagórkowaty i biedny region i wiele jego synów i córek przyjeżdżało do Gdańska jako robotnicy, artyści i handlarze. Zagubieni w pruskiej atmosferze zaczynali zwykle w drugim pokoleniu mówić po niemiecku, jednakże łatwo można poznać ich korzenie po ich religii: katolicy w Gdańsku, z niewielkimi wyjątkami, byli pochodzenia polskiego. Zgodnie z pruskimi statystykami w Gdańsku w 1900 roku było 31% katolików i 67% protestantów. Jest prawdą, że tylko mniejszość z tych katolików pozostała wierna polskiemu językowi i duchowi i kiedy Wolne Miasto Gdańsk zostało reaktywowane w 1920 roku, tylko 5 radnych narodowości polskiej zostało wybranych do parlamentu gdańskiego. Ale jest także prawdą, że niemiecka ludność Gdańska była w większości ludnością napływową, świeżo osiedloną. Wolne Miasto Gdańsk w latach 1920-1939, w którym Polska miała specjalne prawa w kwestiach handlu, ceł, transportu, dostępu do stoczni itd., ale który pozostał wewnętrznie pod administracją pochodzącą z Niemiec, był bardzo różny od Gdańska dawnych lat. Był pod rzeczywistą presją nowej niemieckiej większości. Wkrótce stał się zdobyczą ruchu faszystowskiego; partia Hitlera doszła do władzy w Gdańsku wiele lat wcześniej niż w Niemczech. Terror rządu gdańskiego, gaulaiterów Forstera i Greisera, i sławny gdański obóz koncentracyjny w Stutthof, były zapowiedzią władzy Hitlera, Goebbelsa, czy Himmlera i horroru obozów w Dachau, Buchenwald i Belsen w Niemczech. Nikt nie byłby bardziej zadowolony niż Polacy, gdyby stary Gdańsk mógł być odtworzony, ze swoją całą tradycją, swoim pięknem i swoim specyficznym życiem, a także ze swoją dawną ludnością. Ale jest to obecnie nawet mniej możliwe niż odbudowanie starej republiki weneckiej. A dlaczego pruski Gdańsk z lat 1793-1808 i 1814-1919 zbudowany na podboju i prześladowaniach, a także hitlerowski Gdańsk z 1939 r. miałby większe prawa do istnienia niż polski Gdańsk z dni dzisiejszych? Stary Gdańsk, ze swoimi wszystkimi starymi zabytkami został zniszczony podczas wojny pomiędzy Niemcami, a Rosją, w której Polska nie miała dużego udziału. Nowy Gdańsk został odbudowany wysiłkiem nowej polskiej ludności: nowy Gdańsk, w którym wszystkie stare zabytki, zniszczone przez Niemców i Rosjan zostały odbudowane z ogromną pieczołowitością. Dlaczego ta nowa, pokojowa ludność miałaby mniejsze prawa do życia w Gdańsku, który odbudowała, niż pruscy najeźdźcy i uzurpatorzy XVIII wieku.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Statystyki
Rejestracja
Zaloguj
Download
Pachnie mi to propagandą młodych wszechpolaków,i to BARDZO młodych!
, ale nie dla pana Jędrzeja. 
