|
Dawny Gdańsk
|
 |
Nazwy - Pochodzenie nazwy Piecki
grzechuu - Wto Wrz 04, 2007 3:41 am Temat postu: Pochodzenie nazwy Piecki Natchniony sąsiednim wątkiem wysyłam nazwoznawcom pytanie - skąd mamy nazwę Piecki?
Samp w "Mieście magicznych przestrzeni" napisał/a: | (...) Piecki. Została ona odnotowana już w dokumencie z 1238 roku. Była to wówczas wieś na wysoczyźnie gęsto porośniętej bukowymi lasami. Od innych osada ta wyróżniała się tym, że w specjalnych piecach wypalano tu węgiel drzewny – jeden z eksportowanych wówczas przez gdańszczan towarów. Tymże właśnie piecom wioska zawdzięczała swą pierwotna nazwę. Nazwę - dodajmy, która przetrwała także czas wielkiej ekspansji niemiecczyzny. |
Ale coś mi się wydaje, że kiedyś (jak jeszcze mniej się tym interesowałem i dlatego teraz nie pamiętam, chyba nie na forum, bo nigdzie o tym widzę) coś słyszałem, że nazwa pochodzi nie od pieców a od czegoś innego (może nazwiska?).
Ze spisu jednostek morfogenetycznych:
Pietzgendorf (1921)
Pietzkendorf (1874)
Pietzendorf (1780)
Bisserken (1445)
Bissekir; Byssekir (1283)
Więc jak widać dawniej w nazwie nie było czegoś podobnego do „pieców” tylko Byssekir.
Czy ktoś obeznany może potwierdzić te piece (może po kaszubsku?) albo pamięta jakąś inną teorię pochodzenia nazwy?
Westpreussen - Pią Sie 29, 2008 11:46 pm
Niestety ciężko jest cokolwiek znaleźć na temat Twojego problemu ale czytając to co zamieściłeś można próbować wywnioskować pewne rzeczy następująco (co wcale nie świadczy że trafnie): tak jak zacytowałeś informację z jakiegoś źródła "Piecki. Została odnotowana już w dokumencie z 1238 roku. Była to wówczas wieś na wysoczyźnie gęsto porośniętej bukowymi lasami". Nazwa niemiecka owej wsi w tym czasie i jeszcze przez kilkaset lat później rozpoczynała się przedrostkiem Biss(e)-. Biss w języku niemieckim znaczy dosłownie ukąszenie ale w jego odmianie również i piec (bießen). Można więc wnioskować że albo nazwa powstała ze względu na zbyt liczne ukąszenia owadów z pobliskiego bukowego lasu lub też chodzi, tak jak cytat mówi dalej o piec w którym wypalano węgiel drzewny. Przedrostek biss(e)- jak i nazwa bießen są to nazwy typowo niemieckie. Przypuszczam że nazwy późniejsze niemieckie wsi Piecki chociażby od 1780 roku wzwyż były już w owym czasie bardziej spolszczone po przejściach historycznych Gdańska i przyległych do niego terenów z narodami niemieckimi lub niemiecko-pochodnymi i w związku z tym ciągłymi zmianami nazw własnych z języka polskiego na język niemiecki i z niemieckiego na polski. Stąd Pietzkendorf, Pietzgendorf czyli mówiąc dosłownie Piecewska Wieś, pewnie i dotyczy pieca z pięciuset lat wstecz tyle że nazwa jest już jak widać spolszczona co jest widoczne jeszcze przez około kolejnych 160 lat.
pumeks - Sob Sie 30, 2008 10:59 pm
Andrzej Januszajtis przedstawił nieco inną teorię:
Cytat: | Pisana historia Piecek zaczyna się w roku 1238, w którym oliwscy cystersi otrzymali od księcia łąki przy ujściu Strzyży do Wisły „należące dawniej do wsi Byssekir”. Językoznawcy odczytują zapisaną po łacinie nazwę jako Biesiekierz. Znaczenie jest oczywiste: diabelski (biesi) krzak.
Może nazywano tak janowiec, co roku w czerwcu płonący blaskiem jaskrawych kwiatów? Krzaki janowca do dziś porastają okoliczne wzgórza.W 1283 r. książę przekazał klasztorowi samą wieś. Za czasów krzyżackich słowiańską [TU CHYBA CZEGOŚ BRAKUJE? - PUMEKS] dodano do nazwy słowo Dorf – wieś. W 1400 r. mamy więc Peyskersdorf, w 1402 Pieskersdorf, a od 1439 pojawiają się zniekształcone postaci Pietzkendorp, Pitzkerdorff, nawet Putzkerdorf, w końcu co najmniej od XVII w. Pietzkendorf. W 1945 r. spolszczono to na błędne etymologicznie Piecewo (końcówka –ewo świadczyłaby o pochodzeniu od osoby imieniem Piec, której nigdy tu nie było!), a w 1948 poprawiono na Piecki i ta ostatnia nazwa jest dziś prawnie obowiązująca. |
Podobnie też tutaj, tego samego autora: Książę na Pieckach.
grzechuu - Nie Sie 31, 2008 2:12 am
ooo, dzieki ! czyli mi się nie śniło
1) to o komarach w sumie lekko też zastanawia, bo sąsiednie Migowo gdzieś tłumaczono, że to od komarów po kaszubsku (miga chyba)
2) w Zachodniopomorskiem jest wieś Biesiekierz (940 mieszkańców, znana z pomnika ziemniaka) i oni tłumaczyli to tak:
Wikipedia na podstawie strony której juz nie ma napisał/a: |
Nazwa Biesiekierza przetrwała w różnej formie od drugiej połowy XVIII w. i jest dowodem, że mieszkała w niej ludność pochodzenia słowiańskiego, wywodząca się ze szczepu Wenedów. Jest pewne, że nazwa powstała co najmniej w VIII w., kiedy to Wenedowie coraz szerzej wprowadzali hodowlę. W dokumentach nazwę Biesiekierz zapisano w 1276 r. jako Bysiker, w 1034 r. jako Bisiker a w 1313 r. jako Byciker. Nazwa wywodzi się od dwóch słów: Bisi/Bysi i ker. Niemieccy historycy uważają, że jest to stara słowiańska nazwa osady Biciker, utworzona od słów Byk i kier. Nazwa brzmiała Byczykierz a obecnie (nieprawidłowo) Biesiekierz.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Biesiekierz |
teraz niedawno na stronie gminy też o byku napisał/a: |
Osada Biesiekierz liczy sobie 730 lat. Pierwsza informacja o miejscowości Bisickier, co znaczy (Bez Krzaków) lub (Byczy Krzak), pochodzi z 1276 roku.
http://biesiekierz.eu/ind...emid=28&lang=pl
|
3) i w Kujawskopomorskiem jest też taka wieś, a w sumie jeden niewielki folwark nosił taką nazwę, ale obecnie nie jest już ona używana
Z tego wszystkiego to narazie najbardziej bym był chyba przychylny wersji prof. Januszajtisa
szczególnie, że jest taka
Corzano - Nie Sie 31, 2008 7:17 am
grzechuu napisał/a: | sąsiednie Migowo |
A tak przy okazji: gdyby chcieć podzielić współczesne osiedle Morena między Pieckami a Migowem, jak przebiegałby granica?
grzechuu - Nie Sie 31, 2008 1:37 pm
starą granicę między wsiami można zobaczyć na tym co kiedyś zrysowałem - czyli kawałek dalej za ul. Rakoczego [to ciemniejsze z zygzakiem pod literą H]
http://forum.dawnygdansk....p?p=69747#69747
a współczesna granica - to trudno powiedzieć, np. zasięg 2 parafii z tego co wiem tez jest tak jakoś trochę za ul. Rakoczego , a zasięg 2 podstawówek jest już trochę inny [to takie nasze główne współczesne podziały]
a na drugim marginesie ulica dawnej wsi Piecki jest prawie w centrum osiedla, a Migowo tak trochę na uboczu - i tak sobie myślę - że gdyby po wojnie nazwano to całe osiedle Piecki, a nie Piecki-Migowo (i zdegradowano lekko to Migowo) to może nie było by dzisiejszej "Moreny"
Zdzislaw - Wto Wrz 09, 2008 5:18 pm
Na "specjalnej" mapie Karpowicza na której autor używa (w odniesieniu do WMG) nazewnictwa polskiego i niemieckiego w odniesieniu do Piecek tkwi "jak byk" BIESIEKIERZ. Nie wiem czy owo spostrzeżenie cokolwiek wyjaśnia bo tenże Karpowicz w stosowaniu toponomastyki nie jest specjalnie konsekwentny i tak np. u niego na Helu jest Kurhaus, a Kolbudy są "tylko Kolbudami" a nie równolegle "Kahlbuden".
|
|