Wysłany: Pią Mar 30, 2007 1:54 am Moje prywatne materialne ślady przeszłości...
______________________________________________
POLAK UCZĄCY SIĘ PO NIEMIECKU
Praktyczny przewodnik
który podaje
wskazówki , rozmowy i nauki,
aby w krótkim czasie można czytać, rozumieć
i mówić po niemiecku
opracował
Józef Chociszewski
Wydanie piąte
Poznań
Nakładem Księgarni Katolickiej
1912
(cena bez opr. 80 fen., z opr. 1m.)
_______________________________________________
WSTĘP
Język niemiecki ma wielkie znaczenie, gdyż przeszło 70 milionów ludzi mówi i rozumie po niemiecku. Za pomocą języka niemieckiego można przejść znaczną część Europy, tj. Niemcy, Szwajcaryą, większą część Austryi, Holandyą, Danią, itd. W wielkich miastach Europy znajdują się licznie mieszkańcy, którzy mówią po niemiecku. W Stanach Zjednoczonych Ameryki jest język niemiecki po angielskim najwiecéj rozpowszechniony.
Niemcy zajmują wysokie stanowisko w oświacie, przemyśle, handlu i rólnictwie. Literatura czyli piśmiennictwo niemieckie jest bardzo bogate. Poeci niemieccy, Schiller i Goethe są znani na całym świecie. Dodajmy do tego, że język niemiecki w cesarstwie niemieckim jest urzędowym i dla tych, którzy nie są Niemcami, a zrozumiemy łatwo, że znajomość mowy niemieckiéj jest dla Polaków nietylko pożądaną, ale potrzebną.
Wielu Polaków wstępuje co rok do wojska, a że w głębokich Niemczech praca jest lepiéj płatną, aniżeli w W. Ks. Poznańskiem, w Prusach Zachodnich i Ślązku, przeto tysiące naszych robotników, rzemieślników, kobiet i dziewcząt wędruje co rok dla zarobku w strony niemieckie. Tak żołnierze, jak i ci, którzy szukają zatrudnienia w Niemczech, ponoszą często dotkliwe szkody dla braku znajomości języka niemieckiego.
Trzeba się zatem uczyć po niemiecku, a kto ma chęć szczerą, nauczy się choćby w późniejszym wieku. Adam Mickiewicz, sławny polski poeta, zaczął się uczyć po turecku, mając lat 56.
Pamiętaj sobie, że nie Święci garnki lepią, i że nie ma czarów na świecie, a co inni mogą, to ty musisz. Czy rozumiesz znaczenie zdań powyższych? Oto, że chcącemu nic trudnego, gdyż usilną pracą można pokonać największe trudności. Kropla kamień wydrąża nie siłą, ale częstem padaniem. Wszakżeż wielu ludzi nauczyło się różnych języków, choć nie posiadali nauk. Pewien kowal w Ameryce nauczył się 40 języków, nie zaniedbując swego rzemiosła. Wyznać trzeba, że w święta i po ukończonéj robocie, nie chodził do karczmy, ale brał książkę do ręki. Czyń i ty podobnie, tj. w święta i po skończonej pracy, ucz się pilnie niemieckiego języka, mów po niemiecku z takimi, co umieją dobrze po niemiecku, a po niejakim czasie i ty będziesz czynił postępy.
Nie zaniedbuj przecież i polskiego języka, bo to język twych przodków, język ojczysty.
Niech ci Bóg błogosławi w téj pracy i w usiłowaniach, abyś się stał oświeconym człowiekiem.
___________________________________________
Kilka wskazówek dla tych, którzy się zabierają do nauki języka niemieckiego
Najpredzéj się ten nauczy, kto bierze lekcyje czyli godziny od dobrego nauczyciela. Kosztuje to przecież wiele pieniędzy, a zresztą nie wszędzie można znaleźć biegłego nauczyciela. Ale pamiętaj, że tylko dobrze swój zawód znający nauczyciel może cię wnet i dobrze po niemiecku nauczyć.
Dobrze jest, jeżeli dwóch lub więcej towarzyszy uczy się razem po niemiecku, gdyż jeden drugiego może przesłuchać i poprawiać.
W każdym razie trzeba odpowiedniéj książki, któraby zawierała przykłady, rozmowy, reguły, wskazówki itd. Choć byś miał dobrego nauczyciela – potrzeba ci książki.
Właśnie to bieda, że dla mało wykształconych nie ma odpowiednich i tanich książek. Najwięcej jest rozpowszechnioną „Czy mówisz po polsku?” kosztująca 1 mr. 20 fen. Jest ot niezła książka, ale dla niemców, którzy chcą się uczyć po polsku, a nie dla Polaków, którzy chcą się uczyć po niemiecku. Podane są tam np. przepisy jak się wymawia polskie wyrazy, co dla Polaków jest zbyteczne.(...)
Kto się chce nauczyć jakiegokolwiek obcego języka, musi się uczyć wyrazów, zdań i rozmów na pamięć. Trzeba tak długo powtarzać, aż to czego się uczysz, wbije ci się dobrze w pamięć. Jeżeli można czytaj i powtarzaj głośno, a nie po cichu, gdyż nauczysz się lepiej wymawiania. Gdy już myślisz że umiesz dobrze na pamięć, zakryj ręką albo papierem część niemiecką, tj. prawą stronę, a potem czytaj po polsku i tłomacz na niemieckie.
Przepisuj niemieckie wyrazy i zdania, gdyż to dopomaga nie tylko do lepszego spamiętania, ale nauczysz się zarazem pisać ortograficznie czyli bezbłędnie po niemiecku. Przepisu po wiecéj razy, a już najmniéj po dwa razy.
Powtarzaj często, gdyż przysłowie łacińskie powiada, że „powtarzanie jest matką nauk.”
Nie zrażaj się początkowemi trudnościami. Pamiętaj, że nikt się mistrzem nie rodzi, a kto chce się nauczyć pływać, musi wnijść we wodę. Bez pracy nie ma kołaczy i nie ma róży bez kolcy.
Jeżeli kiedykolwiek praca ma przynieść owoce, niech będzie ustawiczną. Naucz się co dzień trochę i co dzień powtarzaj. Wyjdziesz w podróż, na przechadzkę, lub w odwiedziny, miéj zawsze książkę w ręku. Podczas podróży np. koleją żelazną można się wiele nauczyć.
Ciężko temu, kto idzie pod górę, ale co za radość, gdy stanie na szczycie góry, a wzrok jego buja w dalekie strony. Tak i z nauką trudno z początku, ale potem co dzień łatwiéj i przyjemniéj.
Wielki mędrzec grecki, Solon, powiedział: „Co dzień się starzeje, ale co dzień też uczę się czegoś nowego.” Obyś i ty zapragnął ten przykład naśladować.
___________________________________________
Proszę o znaczek listowy za 10 fen. / Ich bitte um eine Briefmarke für 10 „Pf.
Proszę o pięć znaczków pocztowych po 10 fen., dwa po 5 fen. i cztery po 20 fen. / Ich bitte um fünf Briefmarken zu 10 Pf. Zwie zu 5 Pf. Und vier zu 20 Pf.
Proszę o przekaz pocztowy. / Ich bitte um eine Postanwiesung.
Ile mam zapłacić za frankowanie tej paczki? / Wie viel soll ich für die Frankirung dieses Packets bezahlen?
Czy nie ma listu do mnie pod adresem Józef Wiśniewski? / Ist nichtein Brief für mich unter der Adresse Józef Wiśniewski da?
Nie ma tu listowego? / Ist der Briefträger hier?
Kiedy tu będzie listowy? / Wann wird der Briefträger hier sein?
Proszę mi zmienić talara. / Ich bitte, wechsein Sie mir einen Taler.
Chcę zapisać gazetę. / Ich will eine Zeitung bestellen.
Chcę zapisać pismo „Przyjaciel”, które wychodzi w Toruniu i kosztuje ćwierćrocznie 75 fen. / Ich will die Zeitung „Przyjaciel” bestellen, welche in Thorn erscheint und vierteljährlich 75 Pf. kostet.
„Przyjaciel” jest w cennieku pocztowym str. 149, nr. 48. / „Przyjaciel” ist in der Zeitungspreisliste Seite 149. Nr. 48.
Proszę pana, ile kosztuje ćwierćrocznie „Katolik”, wychodzący w Bytomiu, z przynoszeniem do domu? / Ich bitte Się, wieviel vierteljährlich „Katolik”, welcher in Beuthen erscheint, mit Bestellgeld kostet?
Kosztuje 1 mk. 15 f. / Es kostet 1 M. 15 Pf.
Ile kosztują „Nowiny Raciborskie”, które wychodzą w Raciborzu? / Wie viel kostet „Nowiny Raciborskie”, welche in Ratibor erscheinen?
Proszę mi zapisać „Głos Ludu Górnoślązkiego”, wychodzący w Królewskiej Hucie. / Ich bitte mir zu verschreiben „Głos Ludu Górnoślązkiego”, der in Koenigs Hütte erscheint.
Zapisuję „Wielkopolanina”. / Ich bestelle die Zeitung „Wielkopolanin”.
Gdzie wychodzi „Wielkopolanin”? / Wo erscheint „Wielkopolanin”?
Wychodzi tam, gdzie „Orędownik” t. j. W Poznaniu. / Er erscheint da, wo „Orędownik” d. i. in Posen.
Czy nie nadszedł jeszcze 12. Nr. „Głosu Polskiego”, którego nie odebrałem? / Ist noch nicht No. 12 des „Głos Polski” angekommen, die ich nicht erhalten habe?
Proszę o cennik pocztowy. / Ich bitte um Zeitungs-Preis-Courant.
Kiedy odchodzi poczta do Pleszewa? / Wann geht die Post nach Pleschen ab?
O której godzinie odchodzi poczta do Sangerhausen? / Um welche Zeit geht die Post nach Sangerhausen ab?
Ile kosztuje bilet pocztowy do Kórnika? / Wie viel kostet das Postbillet nach Kurnik?
Chciałbym jechać pocztą do Pucka. / Ich moechte mit der Post nach Putzig fahren.
Czy nie mógłbym się dowiedzieć, kiedy nadejdzie poczta z Gniezna? / Koennte ich nich erfahren, wann die Post aus Gnesen ankommen wird?
Ile kosztuje ten list do Ameryki? / Wie viel kostet dieser Breif nach Amerika?
a ja sobie myślę, że w przypadku takich wydawnictw oprócz treści znaczenie ma też fizyczny kształt książki i jej wygląd, grafika, kolor papieru, itd. dlatego najfajniej byłoby, gdybyś mogła to poskanować i znanym sposobem wrzucić gdzieś na Foruma albo na zaprzyjaźniony serwer
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Nie możesz ściągać załączników na tym forum