Ten skan nie jest najlepszy
Co mogłem, to zrobiłem
Na rysunku nie ma informacji gdzie to; tylko "koło Gdańska", ale i tak wydaje mi się, że wiem gdzie był. Na mapie z 1908 r. są zaznaczone 4 mosty koło Gdańska. dalej na Motławie jest jeszcze most kolejowy, ale on nas nie interesuje. Te dalsze, już nie powinny być opisane: "koło Gdańska". Mosty 1 i 4 są oznaczone jako stalowe (coś jak x symbolizuje kratownicę), most 2 jest narysowany jako żelbetowy lub drewniany (podobne oznaczenia - różniące się tylko grubością kreski). Natomiast most 3 jest oznaczony symbolem, którego nie znalazłem w wykazie znaków topograficznych. Ma po środku narysowane kółko. Od pewnego czasu podejrzewałem, że może to oznaczać jego obrotowość, ale nie wiedziałem czy w Gdańsku był taki most. Teraz wiadomo, że był i to z pewnością właśnie to miejsce.
Niestety nie ma, co tam jechać. Już go nie ma. Kanał zasypano i tylko nie równy, inny bruk w ulicy Mostowej pozostał.
Uwaga: na tej, z 1908 r. mapie część kanałów - fosy są jeszcze tajne i nie zostały narysowane.
Malowniczo meandrująca Motława w okolicach Wiśliny pow. Pruszcz Gdański. I tu przy okazji proponowałbym założenie tematu: "Gdańskie mosty". Materiałów jest dość sporo rozrzuconych w różnych miejscach.
Ja zwróciłem uwagę na następne, trzecie. Dom bardzo zaniedbany, ale z czytelnym dawnym pięknem. Niestety mój aparat okazał się za słaby do umożliwienia odczytania napisu na szczycie budynku.
Zapędziłem się tam dzisiaj-faktycznie dom bardzo zaniedbany,ale bez trudu można sobie wyobrazić jego dawny blask. A co do napisu,to po pierwsze słońce świeciło prosto w obiektyw a po drugie opadły mnie dwa zjadliwe pieski i musiałem salwować sie ucieczką do auta,które nie jest niestety wyposażone w szyberdach. Ale wrócę tam jeszcze...
Krępiec1m.jpg
Plik ściągnięto 20574 raz(y) 60,17 KB
Krępiec2m.jpg
Plik ściągnięto 20574 raz(y) 61,7 KB
Krępiec3m.jpg
Plik ściągnięto 20574 raz(y) 65,25 KB
Krępiec4m.jpg
Plik ściągnięto 20574 raz(y) 62 KB
_________________ Bacz byś nie zgłupiał od mądrości swojej.
ale nie wiedziałem czy w Gdańsku był taki most. Teraz wiadomo, że był i to z pewnością właśnie to miejsce.
Był, ale nie na ul. Mostowej. Analiza mapy i starych zdjęć pokazuje, że ten rysunek znaleziony przez dondolę przedstawia Most Stągiewny, no chyba, że były dwa takie mosty http://www.forum.dawnygda...p=115262#115262
Pytanie do Krzysztofa związane z Mokrym Dworem, a mianowicie "Preussische Urkundenbuch" zawiera taki zapis:
"1336 Juli 6. Danzig. — Hochmeister Dietrich von Altenburg bestätigt die Schenkung der halben Insel Nassenhuben (Kreis Danziger Niederung) durch Nikolaus von Horden an des Heilig-Geist-Hospital in Danzig, czyli: 6 lipca 1336 roku wielki mistrz Dietrich von Altenburg zatwierdził darowiznę połowy wyspy Nassenhuben w powiecie Gdańska Nizina przez Mikołaja von Hordena dla szpitala Ducha Świętego z Gdańska". O jakiej połowie wyspy jest tu mowa?
Niestety nie dotarłem do żadnych map z XIV w. Ale przeglądnięcie późniejszych
zaowocowało pewnymi przypuszczeniami.
Odrzuciłem myśl, że to może być jakieś odcięte zakole Motławy - to za małe wyspy, aby dzielić je na pół.
W wątku: „Kociewski zakątek Żuław” pisałem (http://www.forum.dawnygdansk.pl/viewtopic.php?p=112344#112344 ):
Cytat:
Wydaje mi się, że żuławskie koryto Motławy jest pozostałością po starej odnodze delty Wisły
Na mapach z początku XIX w. (pierwszych dokładnych) dopatrzyłem się po jeszcze jednej odnodze Delty Wisły. Nazwa „Alte Lache”, pozostałości meandrów w jej dolnym (północnym) biegu, jakiś wał odchodzący od koryta Motławy na północny zachód w rejonie Lędowa. Jest prawdopodobne, że właśnie tu, koło Lędowa koryto Motławy rozdzielało się i część jej wody płynęła tą Łachą (obecnie: Kanał Czarna Łacha). Obydwa nurty łączyły się z powrotem w miejscu, gdzie później powstała karczma Krępiec – Krams Kr.
Jeśli tak było w XIV w. – co wydaje mi się bardzo prawdopodobne, to pomiędzy tymi dwoma odnogami była naprawdę duża wyspa. Na tych 200 letnich mapach jest ona przedzielona na pół groblą „Schwarzer Wall”. Północna część nazywa się „Krampitz”, południowa „Nassenhuben”. To może być ta wyspa i pozostałość po tamtym podziale. Może Krampitz to ta darowizna dla szpitala Ducha Świętego
Nassenhuben.jpg Mapa z 1811 r. na zielono zaznaczony teren wyspy
Krampitz to osobna wieś, a Nassenhuben osobna. Granica między nimi to tzw czarny wał. widać go na mapie stanowi granicę między tymi wsiami do dziś. obecnie jest tam droga z płyt. obie wsie powstały w różnym czasie, choć odstęp to kilka lat. centrum krępca było w folwarku tzw. Weissdorf do dziś stoi tam stary dwór (obecnie dom wielorodzinny) jest to blisko ulicy we wsi Dziewięć włók. Natomiast centrum Nassenhuben to teren Szkoły Podstawowej w Wiślinie. kiedyś to był teren Mokrego dworu i mieszkała tam rodzina Schwartzwaldów (ostatnia z rodu Anna to matka Karola Fryderyka von Conradi). Motława na tym odcinku była wielokrotnie przekopywana. po starym korycie pozostały tylko lokalne bagienka lub przerobiono ją na rowy melioracyjne.
Ostatnie posty, już o Mokrym Dworze (Nassenhuben), a ja z mapkami koryta Motławy w różnych okresach jeszcze przy Krępcu , więc dalej w górę, a tu największe zmiany zachodziły.
Na pierwszej mapce zaznaczyłem na Messtischblatt'cie z 1910 r. czytelne na nim jeszcze, stare koryto. Były tu liczne i mocno podkręcone meandry. Najbardziej wysunięty na wschód nosi nazwę Scheibe. Ten niemiecki wyraz ma wiele znaczeń, ale tłumaczenie jako Kolo lub Tarcza bardzo pasuje do tego miejsca. Podobne Ω-kształtne zakola Słowianie zwykli nazywać Krzywe Koło. Jest takie na Wdzie koło Błędna, a drugie było na Motławie trochę wyżej i do dziś przypomina je nazwa wsi Krzywe Koło. Pomimo, że już od dawna Motława ma krótsze, nowe koryto, poza zabudowaniami wsi, przed wejściem do kościoła jest jeszcze czytelne, owalne obniżenie terenu - pozostałość po tym dawnym nurcie.
Z przeciwległego (dla Scheibe) brzegu Motławy odchodzi na wschód, podwójny Kanał Wielki (Hohe Vorfluth – Sieden Vorfluth, a na mapie z 1695 r. nazwany - Landt Graben). Obydwa koryta kanału były odcięte od Motławy jazami, bądź nawet śluzami. Niestety niemiecki wyraz Schleuse można tłumaczyć, i tak i tak.
Już dość dawno przekopano dwa skróty komunikacyjne odcinające zakola. Jeden na trasie z Gdańska na wschód, kontynuujący się tym podwójnym kanałem i drugi z Gdańska w górę Motławy, odcinający zakole Scheibe. Obydwa są już zaznaczone na mapce datowanej na 1602 r.
Na przełomie wieków XIX – XX dokonano radykalnego odcięcia sporej części Krępa z Białym Dworem (Weißhoff) przekopując kanał Weißhöfer Kan. Stracił w tym momencie swoje znaczenie stary skrót odcinający Scheibe i niebawem został zasypany razem ze sporym odcinkiem dawnego koryta Motławy. (Na tej mapce z 1910 r. jeszcze jest) Potrzebny był (i jest) odcinek starego koryta Motławy od stacji pomp na końcu rowu odprowadzającego wodę z pól Dziewięciu Włok (Neunhuben). Do tego połączenia stacji pomp z nowym kanałem zamiast dotychczasowego koryta wykorzystano krótszy odcinek starego zakola, wcześniej odciętego od koryta rzeki, a dotychczasowe zasypano i przeznaczono na cele rolnicze.
Już w latach 70-tych w dwóch miejscach przegrodzono północno – wschodni fragment koryta Motławy, łączący z nowym nurtem Kanał Wielki i zrobiono, dla potrzeb rafinerii, zbiornik „Stara Motława”.
Motława d.1750.jpg Stan z 1750 r. Opisane "Śluzy" i nazwa zakola od strony Olszynki (?) - może ktoś ją odczyta?
Plik ściągnięto 20247 raz(y) 26,66 KB
Motława d.1695.jpg Mapa z 1695 r. Nurt niezbyt precyzyjnie zaznaczony, ale zamknięcia odnóg Kanału Wielkiego opisane. I znowu prośba - może ktoś rozczyta ten opis?
nazwa zakola od strony Olszynki (?) - może ktoś ją odczyta? (…)
zamknięcia odnóg Kanału Wielkiego opisane. I znowu prośba - może ktoś rozczyta ten opis?
Jeszcze zdjęcie wschodniego krańca zbiornika Stara Motława i pobliski słupek przedbramny. Napis na nim – „ANNO”. Do lat 70-tych był drugi z pary, z datą, ale przepadł w trakcie prac budowlanych zbiornika i przepompowni.
W miejscu zasypanego kanału skrótowego odcinającego Schaibe zrobiono drogę. Pozostałość po korycie kanału jest jednak doskonale widoczna na międzywalu starego koryta Motławy. A i samo to koryto jest czytelne, niezasypane, a tylko zamulone - zarosłe, bez wody.
DSC02445r.jpg widok z wału zbiornika Stara Motława - wmiejscu dawnego koryta kanału wykonano drogę; linia drzew na drugim planie wyznacza stary wał Motławy
Plik ściągnięto 20205 raz(y) 78,05 KB
DSC02444r.jpg na przedłużeniu drogi pozostałość po starym kanale
Plik ściągnięto 20205 raz(y) 76,4 KB
DSC02447ab.jpg widok z pod Weißhoffu - linia drzew wyznacza dawny wał koryta Motławy
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
FAQ
Szukaj
Użytkownicy
Grupy
Statystyki
Rejestracja
Zaloguj
Download
Ale wrócę tam jeszcze... 
, więc dalej w górę, a tu największe zmiany zachodziły.
