1633 - kartuzi zbudowali wbrew woli Gdańska zabraniającemu mielenia u kartuzów zboża swym poddanym we wsi browar i młyn na Motławie (w 1650 r. młynarz płacił 100 zł czynszu)
Zastanawia mnie ta wiadomość. Kilka lat wcześniej w ramach wykonywania nowych fortyfikacji wybudowano Kamienną Śluzę i młyn na wlocie wód Motławy do Gdańska. Nawet przy niewielkim spiętrzeniu wód Motławy cofka musiała sięgać dalej niż graniczące z Motławą (na krótkim odcinku) terytorium Przejazdowa. Czyli woda przepływała bardzo wolno. Nie dobre miejsce do stawiania młyna. Poza tym praktycznie cały przejazdowski brzeg Motławy zajęty był odejściami dwóch kanałów. No i na żadnej mapie, żaden młyn nie jest tam zaznaczony.
„MOJE KRIEFKOHL” -
wspomnienia Allauta Brunona mieszkańca Krzywego Koła
(...)
Rzeka Motława była oczyszczana dwa razy w ciągu roku, na św. Jana i jesienią. Ostatni raz przed wojną uporządkowano ją w 1938 roku. Pamiętam, że koparki pracowały na węgiel - dodaje pan Brunon. - Zadbana i wyczyszczona Motława wylewała bardzo rzadko. Woda była czysta i często się w niej kąpaliśmy. Turyści z Gdańska przypływali kajakami, pływał także mały stateczek. Żona pana Brunona, Anna, pamięta, że jeszcze po wojnie ludzie nim pływali.
Poniżej dwie pocztówki z Krzywego Koła, z tego linku.
Tak opisuje Motławę "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"
Cytat:
W końcu nadmieniamy jeszcze, że według Touppena stanowiła M. pierwotnie stare ramię Wisły, odłączające się od niej pod Czatkowami.
Mam dwa pytania
1 w którym roku wydano ten "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego"
2 czy wiadomo, kto to ten Touppen (ew. gdzie i kiedy przedstawił swój pogląd o Motławie)
Ten słownik jest dostępny na stronie ICM-u (Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego) Uniwersytetu Warszawskiego pod adresem:
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/
Pod tym linkiem znajduje się zbiór tomów od I do XV cz. 2 (tom IX jest nie na swoim miejscu jest między IV a V).
Słownik jest zaopatrzony w możliwość wyszukiwania haseł.
Poniżej przepisy regulujące składowanie drewna na Motławie
z 1863 roku. Miały one z pewnością chronić śluzę kamienną.
Na zdjęciach z późniejszego okresu widać, że przestały one obowiązywać.
Danzig den.31.Märtz 1863 Königl. Regierung. Abtheilung des Innern
§.1. Na odcinku od śluzy kamiennej do wiatraka odwadniającego na Klein Walddorf nie wolno składować drewna.
§.2. Od wiatraka odwdniającego na Klein Walddorf do Krampskrug można składować drewno tylko po prawej stronie rzeki i tylko do 2/3 jej szerokości.
Miro
- Nie koniecznie "chronić"; raczej nie utrudniać dostępu do śluzy i nie utrudniać pracy młyna.
- "Na zdjęciach z późniejszego okresu widać, że przestały one obowiązywać." Ja nie znam takich zdjęć
Ja go, też nie znałem. Wiesz może z którego to roku?
Odstępstwo od tamtych przepisów niewielkie. Drewno jest składowane nie po prawej (Olszyńskiej) stronie, a po lewej. Ten obiekt, na pierwszym planie to musi być tartak.
Drewno jest składowane nie po prawej (Olszyńskiej) stronie, a po lewej.
Gupote napisałem
Te tratwy są na wodzie fosy, a nie Motławy. Są również tratwy na Motławie (na drugim fragmencie zdjęcia), ale tak jak trzeba przy prawym brzegu. No tylko przed wiatrakiem
Ciekawa wycieczka wzdłuż Motławy, pod prąd, opisana jest tu http://www.zulawy.info/wedrowka_01.htm
Po analizie archiwalnych map i ja wybrałem się nad Motławę. Przeżyłem zawód. Obecnie, tylko niewielkimi fragmentami historycznego koryta, ona płynie. Duże odcinki XX-to wiecznych kanałów wyprowadziły rzekę poza zabudowania Koźlina i Krzywego Koła, oraz odcięły zakole koło Dziewięciu Włók. Meandry rzeki koło Grabin, Wróblewa, Lędowa i Wiślinki zostały zasypane, a koryto skanalizowane w prostym rowie, już wcześniej. Poza tym żuławskim odcinkiem i w samym Gdańsku historyczne koryto od wieków jest zakończone ślepo, a wody i żeglugę skierowano na sztucznie utworzone koryto Nowej Motławy.
Szanowni!
Istnieje szansa aby zabezpieczyć ślady i odtworzyć fragmenty dawnych meandrów np. w postaci użytków ekologicznych przy okazji zmiany MPZP. Jeśli ktoś chciałby dorzucić swoją cegiełkę to zapraszam na priv.
Z moich badań wynika, że siedliska jednodworcze zagród olęderskich lokowane były zazwyczaj przy wodzie. Dla przykładu, domniemam, że dużo wcześniej przed regulacją Motławy Weselno mogło znajdować się przy zachodnim brzegu np. w wewnętrznej części meandra - dziś prowadzi tamtędy droga wojewódzka, która jest oddalona kilkaset metrów na wschód od rzeki... Potrzebuję pomocy - przydałyby mi się mapy wcześniejsze niż XX-wieczne dla obszaru Pruszcza nizinnego.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum